Albrecht Wagner honorowym profesorem IFJ PAN

W dniu 15-go października 2007 roku Dyrekcja i Rada Naukowa nadała tytuł honorowego profesora Instytutu Fizyki Jądrowej PAN dyrektorowi niemieckiego Ośrodka Fizyki DESY w Hamburgu profesorowi Albrechtowi Wagnerowi.

Prof. Albrecht Wagner jest Dyrektorem Generalnym DESY od 1999 roku. Już wcześniej, jako dyrektor naukowy, wykazał ogromne zaangażowanie w kontynuowaniu współpracy z polskimi fizykami, która rozpoczęła się w latach 70-tych, (czyli ponad 30 lat temu) udziałem Polaków w eksperymentach na akceleratorach DORIS i PETRA. Burzliwy rozwój współpracy nastąpił w latach 80-tych, kiedy w DESY podjęto budowę pierwszego na świecie akceleratora, o nazwie HERA, pozwalającego na zderzanie przeciwbieżnych wiązek elektronów lub pozytonów z protonami. W budowie akceleratora brało udział ponad 100 polskich fizyków, inżynierów i techników z krakowskich i warszawskich ośrodków naukowych. W rekompensacie za wkład pracy kierownictwo DESY umożliwiło polskim grupom naukowym udział w eksperymentach na zderzaczu HERA płacąc im diety oraz zwalniając z ponoszenia kosztów związanych z prowadzeniem badań i utrzymaniem urządzenia. Akcelerator został uruchomiony w 1992 roku, i działał do 2007 roku dostarczając wiele bardzo interesujących wyników. Polskie zespoły do chwili obecnej uczestniczą w analizie danych zebranych w eksperymentach ZEUS i H1, korzystając ze szczodrego finansowania ze strony DESY. Kadencja profesora A. Wagnera jako dyrektora naukowego a potem dyrektora generalnego, to okres niezwykle intensywnej współpracy, pomocy i przyjaźni, a także okres sukcesów badań na HERZE. Współpraca jest źródłem obustronnych korzyści i stanowi modelowy przykład efektywnej działalności naukowej. Zespół z IFJ PAN jest jednym z największych jej beneficjentem.

Obecnie szczególne nadzieje wiążemy z budową liniowego akceleratora ILC oraz projektu XFEL - lasera na swobodnych elektronach. I tu nie do przecenienia jest działalność profesora Albrechta Wagnera, jako uczonego o międzynarodowym autorytecie.

Profesor A. Wagner odegrał bardzo ważną rolę jako przewodniczący Międzynarodowego Naukowego Komitetu Doradczego, który w latach 2005 i 2007, oceniał działalność naukową IFJ PAN. Albrecht Wagner formułując wyważone i świetnie udokumentowane opinie i uwagi pomógł w reorganizacji instytutu, a opracowany przez Komitet raport przyczynił się do uzyskania lepszej pozycji instytutu w rankingu polskich ośrodków naukowych.

Naukowe zainteresowania profesora Wagnera od początku kariery koncentrowały się na eksperymentalnej fizyce cząstek. Dotyczyły między innymi produkcji i pomiarów całkowitego przekroju czynnego w zderzeniach relatywistycznych ciężkich jonów na LBL, a następnie oddziaływań e+ e- początkowo w obszarze rezonansu J/Ψ na detektorze DORIS w DESY, a następnie w obszarze rezonansu Z0 w eksperymencie OPAL na akceleratorze LEP w CERN-ie. A. Wagner prowadził również badania w dziedzinie detektorów cząstek, a w szczególności detektorów gazowych i diamentowych. Od kilkunastu lat pracuje nad projektem liniowego akceleratora wiązek przewciwbieżnych e+e- TESLA, opartego o technologię nadprzewodzących magnesów. Jest autorem lub współautorem ponad 400 publikacji.

Albrecht Wagner posiada liczne wyróżnienia i tytuły honorowe. Jest między innymi członkiem American Physical Society, członkiem korespondentem Akademii Nauk w Heidelbergu, Honorowym Doktorem Uniwersytetu w Moskwie i Uniwersytetu w Paryżu, członkiem zagranicznym Rosyjskiej Akademii Nauk, Honorowym Profesorem Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk, Członkiem Hamburskiej Akademii Nauk. Jest odznaczony Niemieckim Federalnym Krzyżem Zasługi.

Zasiada w międzynarodowych komitetach, zespołach doradczych i radach naukowych jak: NuPECC (Europejski Komitet Współpracy w Fizyce Jądrowej), Programowy Komitet Doradczy Zderzacza Leptonów, KEK Japonia, ECFA (Europejski Komitet dla Przyszłych Akceleratorów, ICFA (Międzynarodowy Komitet dla Przyszłych Akceleratorów) jako przewodniczący, JINR (Zjednoczony Instytut Badań Jądrowych) w Dubnej, LPNHE (Rada Naukowa Szkoły Politechnicznej) w Paryżu, Helsińskiego Instytutu Fizyki, Komitet Doradczy oraz radach programowych dużych ośrodków w Japonii, Francji, Finlandii itd.

Albrecht Wagner to wielki uczony o autorytecie międzynarodowym, człowiek z ogromnym wyczuciem perspektywicznej tematyki naukowej, krytyczny szef i dalekosiężny doradca, zręczny polityk, a jednocześnie bezpośredni współpracownik.