Stanowisko do pomiarów neutronów opóźnionych
W naszym zakładzie zostało zaprojektowane i zbudowane stanowisko do pomiaru strumieni neutronów z reakcji syntezy termojądrowej poprzez detekcję neutronów opóźnionych emitowanych z zaaktywowanych próbników z materiałów rozszczepialnych. Urządzenie służy do pomiaru wysokich strumieni neutronów prędkich, powyżej 107 n/cm2s, generowanych w plazmie wysokotemperaturowej (deuterowej lub deuterowo-trytowej). Wykorzystuje się metodę aktywacyjną polegającą na zastosowaniu tarcz z izotopami takimi jak: 232Th i 238U oraz 235U.


Do detekcji neutronów opóźnionych wykorzystywane są proporcjonalne liczniki helowe He-3.
Do budowy stanowiska pomiarowego zostały użyte m.in. następujące materiały:
• polietylen z dodatkiem boru (C2H4 + 25 % B),
• kadm,
• węglik boru (B4C),
• polietylen (C2H4),
• bizmut,
Rysunek poniżej przedstawia model układu eksperymentalnego.

Poniżej został zaprezentowany schematyczny system rejestracji i akwizycji danych dla stanowiska do pomiaru neutronów opóźnionych, a także przykładowe widmo zarejestrowanych impulsów z detektorów helowych na karcie wielokanałowego analizatora amplitudy (MCA). Do wykonania pomiarów testowych i kalibracyjnych zostało użyte neutronowe źródło kalifornowe 252Cf.
W ramach projektu została zrealizowana praca doktorska: „Metoda pomiaru strumieni neutronów z reakcji syntezy w reaktorach termojądrowych poprzez detekcję neutronów opóźnionych z aktywacji materiałów rozszczepialnych. Projekt i budowa systemu pomiarowego”, w której zawarto szczegółowy opis budowy urządzenia oraz zostały przedstawione wyniki niezbędnych obliczeń do wykonania prototypu stanowiska pomiarowego.


A. Kurowski at all, Metoda pomiaru strumieni neutronów z reakcji syntezy w reaktorach termojądrowych poprzez detekcję neutronów opóźnionych z aktywacji materiałów rozszczepialnych. Projekt i budowa systemu pomiarowego
https://rifj.ifj.edu.pl/handle/item/288