Program Małopolskiej Nocy Naukowców w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN
Hasło programu: Od kwarków do gwiazd - wejdź do świata fizyki
Pokazy doświadczeń „Triki fizyki”
* Obowiązkowa rejestracja - szczegóły - BRAK WOLNYCH MIEJSC
Godziny: 14:30, 16:30 i 18:45, Budynek nr 5, poziom 1, Aula IFJ PAN
Pokaz eksperymentów fizycznych,w których przyroda odsłania swoje magiczne oblicze. Prowadzący pokazy omówią w przystępny sposób przedstawione doświadczenia. Wspólnie znajdziemy odpowiedzi na pytania dotyczące pokazów. Dla aktywnych podczas pokazów będą czekały nagrody. Rejestracja na Pokazy jest obowiązkowa.
Wstrzymał słońce, ruszył ziemię – czyli słów kilka o Mikołaju Koperniku
* Obowiązkowa rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00.
Godzina: 15:30, Budynek nr 5, poziom 1, Aula IFJ PAN
Kopernik był znamienitym astronomem, a równocześnie było to jego największe hobby. Bez wątpienia był człowiekiem wielu talentów i w trakcie rozlicznych kierunków studiów zdobył rozległą wiedzę z zakresu matematyki, medycyny, prawa, filozofii i teologii. Jako kanonik warmiński zajmował się głównie zarządzaniem dobrami kościelnymi. Weź udział w niezwykle ciekawym wykładzie, podczas którego będzie możliwość wgłębienia się w życiorys tej niesamowirej postaci, jego astronomicznych odkryć, jak również dyskusji nad rewolucyjną teorią heliocentryczną, która zmieniła nasze rozumienie wszechświata. Krok po kroku dostrzeżemy, jak dzięki Kopernikowi ludzkość zaczęła rozumieć, że Ziemia nie jest wyjątkowa, a nasza planeta i inne ciała niebieskie są częścią większej układanki kosmicznej. Dzięki tym nowatorskim ideom, Kopernik stał się jedną z kluczowych postaci, które przyczyniły się do narodzin nowoczesnej astronomii i fizyki. Jego dziedzictwo do dziś inspiruje kolejne pokolenia naukowców do poszukiwań wiedzy o wszechświecie. Zapraszamy na wykład, który przybliży nam fascynującą historię i osiągnięcia Mikołaja Kopernika, człowieka, który wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię.
Reaktory SMR a Program Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ)
* Obowiązkowa rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00.
Godzina: 17:45, Aula IFJ PAN
Małe reaktory modułowe (SMR) to temat ostatnio często obecny w przestrzeni medialnej i debacie publicznej. Często jednak pojawiają się niedokładne określenia pojęcia SMR. Wykład ma m.in. na celu próbę uporządkowania tych zagadnień i w konsekwencji lepszego zrozumienia problemu. Pojawienie się na rynku reaktorów SMR umożliwia inne spojrzenie na energetykę jądrową. SMR-ami interesują się eksporterzy technologii jądrowych, potencjalni importerzy a także prywatni inwestorzy. Zalety i szerokie możliwości zastosowania mogą spowodować, że ten nowy typ reaktorów odegra istotną rolę w projektach służących m.in. dekarbonizacji. W trakcie wykładu zostaną omówione różne znaczenia terminu SMR oraz historia rozwoju tego typu rozwiązań. Słuchacze zapoznają się z rozwojem i globalną sytuacją SMR-ów na świecie oraz z możliwościami wykorzystania energii jądrowej z takich reaktorów w aspekcie energetycznym i cieplnym. Ważnym aspektem jest ekonomia SMR-ów i bariery ich wejścia na rynek. Omówione zostaną też zagadnienia reaktorów SMR w kontekście Polskiego Programu Energetyki Jądrowej.
FIZYKA OGNIA
FIZYKA OGNIA – WPROWADZENIE
Godzina: 19:50, Aula IFJ PAN
Ogień - skąd się bierze? Czy jest bezpieczny? Czy możemy nad nim zapanować?
Zapraszamy na krótki wykład z pokazem doświadczeń.
FIZYKA OGNIA – POKAZ FIRE-SHOW – Physics of the fire
Godzina: 20.00, wejście główne IFJ PAN
Fascynująca opowieść o fizyce ognia, ilustrowana spektakularnym pokazem 'ogień, taniec - dwa żywioły'.
To wszystko w wykonaniu znamienitej grupy tetralnej NAM-TARA. Zapraszamy na niesamowite widowisko!
Na krótkie wprowadzenie do fizyki ognia zapraszamy o 19:50 na Aulę.
Perfekcyjny Naukowiec
* Obowiązkowa rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00.
Godzina: 20.30, Aula IFJ PAN
Wychodząc na obiad, dajemy polecenie Perfekcyjnemu Naukowcowi by rozwiązał nurtujący nas bardzo trudny problem z fizyki teoretycznej. Po powrocie maszyna dokładnie i przystępnie tłumaczy nam poszczególne kroki znalezionego oryginalnego rozwiązania…
Mrzonki czy najbliższa przyszłość? W tej pogadance omówię korzyści i zagrożenia stosowania Sztucznej Inteligencji w nauce.
Kanapa Fizyków „Po co nam naukowcy?”
Godzina: 21:00, Aula
Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów znanych z naszego youtubowego programu "Kanapa Fizyków". Kiedy cały Kraków zostaje opanowany przez akademicką społeczność w czasie Małopolskiej Nocy Naukowców, nasuwa się jedno pytanie: po co to wszystko? Jaką wartość ma dziś praca naukowa, kiedy sztuczne inteligencje tak szybko się rozwijają i atakują kolejne strefy pracy twórczej? Czy świat potrzebuje jeszcze do czegoś naukowców? W naszej debacie pokażemy, jaka jest prawdziwa wartość myślenia naukowego, zwłaszcza w dzisiejszym świecie, gdy media wciąż mamią nas nagłówkami i niepotwierdzonymi plotkami, na przykładzie takich tematów jak zmiany klimatu i nowe źródła energii.
Gorąco zapraszamy do wziecia udziału w dyskusji !
Alicja w krainie cząstek
* grupy max. 20 osób, Obowiązkowa rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00.
Godziny: 15:00, 16:00, 17:00, 18:00, 19:00, 20:00, 21:00, Budynek nr 0: Poziom -1
Jaka materia wypełniała Wszechświat zaraz po Wielkim Wybuchu? Czy taka sama materia znajduje się we wnętrzu gwiazd neutronowych? Na takie pytania próbują odpowiedzieć naukowcy z eksperymentu ALICE przy LHC. Zapraszamy do obejrzenia pracy detektora ALICE z bliska przez wirtualne okulary. Życzymy dobrej zabawy!
Historia Krakowskich Cyklotronów (U-48, U-120, AIC-144)
Godzina: 14:00-22:00, Budynek nr 1
Wyprawa w przeszłość IFJ PAN.Wystawa starych przyrządów pomiarowych, elementów komputerów, zdjęć. Można zobaczyć, jak powstawał nasz Instytut, jak uprawiano w nim naukę, jakich przyrządów używano, a także za pomocą jakich urządzeń dokonywano obliczeń. Ekspozycja ulokowana jest w budynku, zbudowenego w IFJ i działającego od 2000 roku cyklotronu AIC144, w pomieszczeniach które same w sobie stanowią historię Instytutu. Wszystkich zainteresowanych historią zapraszamy na wycieczkę w przeszłość i teraźniejszość.
W labiryncie nauki
Godzina: 14:00-22:00 (ostatnie wejście 21:30)
Zwiedzanie wybranych pracowni i laboratoriów Instytutu
* Obowiązkowa rejestracja
Rejestracja dla grup zorganizowanych (min. 10, max. 15 osób): zwiedzanie w godzinach 14:00 - 17:00 - obowiązkowa rejestracja mailowa (wg kolejności zgłoszeń w temacie maila wpisać "W LABIRYNCIE NAUKI-rejestracja")
Rozpoczęcie rejestracji: 21.09.2022 r., od godz. 9:00
mnn@ifj.edu.pl
Rejestracja dla osób indywidualnych (zwiedzanie od godz. 17:00): rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00
Pod chmurką
Godziny 14:00 – 22:00, namioty usytuowane przed głównym budynkiem Instytutu
Namioty Oddziałów naukowych IFJ PAN - Prezentacja dokonań głównych działów IFJ PAN w namiotach ustawionych na wolnym powietrzu. Spotkania z naukowcami, prezentacje eksperymentów fizycznych.
Namiot CREDO
Zaprezentowane zostaną najnowsze osiągnięcia rejestracji cząstek z kosmosu. Mało wiemy o tym, że w każdej sekundzie jesteśmy bombardowani cząstkami, które powstały w atmosferze Ziemi po zderzeniu z cząstkami – podróżnikami powstałymi miliony lat temu i przemierzającymi bezkres wszechświata aby w końcu dotrzeć do nas. Pokazane będzie obserwatorium, w których pracują naukowcy: Pierre Auger w Argentynie o powierzchni średniego województwa w Polsce. Będzie można też uczestniczyć w łapaniu cząstek samemu – używając np. swojego smartfona przez dołączenie się do projektu CREDO w IFJ PAN. Dzięki temu każdy z nas, od ucznia po emeryta może zostać naukowcem – współautorem być może fundamentalnych odkryć. Może też uda się pomóc ostrzegać ludzi przed nadchodzącym trzęsieniem Ziemi lub wytłumaczyć pochodzenie niektórych chorób, których źródeł jeszcze nie znamy? Badanie cząstek z kosmosu ma ogromną przyszłość i ważne, że możemy to robić wszyscy już tu i teraz.
Podsłuchiwanie satelitów
Nasłuchiwanie oraz rejestracja zdjęć z satelitów pogodowych przelatujących nad IFJ PAN przy pomocy prostej karty telewizyjnej do komputera oraz kawałka drutu jako anteny. Będziemy również śledzić sygnały nadawane z samolotów przelatujących wokół Krakowa.
Tatuaż z fizyką w tle - Mini salon tatuażu wodnego (zmywalnego).
Gra terenowa "NAUKOWE PODCHODY"
* Od 13 lat, wymagana rejestracja w punkcie przed wejściem do budynku głównego; gra drużynowa dla 3-4 osób
Godziny 17:00-21:00, teren IFJ PAN (przewidywany czas trwania 40-60 minut)
Gra terenowa utrzymana w konwencji „gry miejskiej” osnuta wokół praw i zjawisk fizycznych spotykanych w codziennym życiu zorganizowana na terenie IFJ PAN. Uczestnicy zostaną wyposażeni w mapę Instytutu oraz aplikację mobilną, która pozwoli na dotarcie do zadań konkursowych. Prawidłowe rozwiązanie ujawni miejsce kolejnego zadania.
Na zwycięzców, którzy ukończą grę czekają nagrody.
UWAGA: W tej edycji przygotowaliśmy dla Państwa wersję multimedialną gry. Do uczestnictwa potrzeby będzie smartfon z przeglądarką internetową i dostępem do Internetu.
Pokój Zagadek
* Od 16 lat, rejestracja w punkcie przed wejściem do budynku głównego; gra drużynowa dla 3-4 osób
Godzina: 16:00-21:00, przyziemie budynku 0, co pół godziny; czas trwania gry: 30 min (+5 na dojście)
Profesor W. Spaniały egzaminuje w bardzo nietypowy sposób: wystarczy podać mu karteczkę z odpowiednią oceną. Jest tylko jeden kruczek - karteczki są schowane w skrzynkach, do których otwarcia konieczne jest posiadanie kodu. Każda kolejna ocena (3, 4, 5), to nowe zagadki (oparte o efekty fizyczne) do rozwiązania. Jaką ocenę zdołacie uzyskać? Macie tylko pół godziny! Zwycięzców czekają nagrody.
POKER NAUKOWCÓW
* Obowiązkowa rejestracja - szczegóły
Godziny: 16:00-21:00, przyziemie budynku 0, co pół godziny; czas trwania gry: 30 min, Budynek nr 0, poziom 0
Poker naukowców to quiz wiedzy ogólnej prowadzony z wykorzystaniem kart i żetonów, w którym uczestnicy licytują możliwość odpowiedzi na pytania z zakresu nauk ścisłych, działalności Instytutu, nauk społecznych, kultury i hobby. Między kolejnymi rundami licytacji, na stole pojawiają się karty, zawężając zakres tematyczny pytania (np. pierwsza karta: kultura, druga karta: muzyka; trzecia karta: polska muzyka popularna;). Zwycięzca licytacji odpowiada na pytanie, którego stopień trudności zależy od niejawnej dla innych graczy karty otrzymanej na początku rozdania.
Rozgrywka składa się z wielu rozdań i jest ograniczona czasowo. Zwycięzcą zostaje gracz, który w momencie zakończenia gry ma najwięcej żetonów. Zwycięzca każdej rozgrywki otrzyma nagrodę. Czujesz się dobry w naukach ścisłych? A może lepiej znasz świat Internetu lub sportu? Tutaj Ty wybierasz na jakie pytania odpowiadasz. Zachowaj pokerową twarz I zmierz się z innymi!
Quiz – „Zmierz się z Fizyką”
Godziny: 15:20, 17:20, Budynek nr 0, poziom -1, 19:30 - Aula
Konkurencja, podczas której ochotnicy zmierzą się ze sobą w rozwiązywaniu zagadek fizycznych. Przewidziane nagrody. Quiz zostanie przeprowadzony za pośrednictwem platformy Kahoot. Prosimy o wcześniejsze zainstalowanie aplikacji Kahoot na własnym telefonie - Instrukcja.
Piwniczka KONSTRUKTORA
Godziny 14:00-20:00 Budynek 0, poziom -1
Specjalne miejsce dla dzieci i nie tylko, gdzie uczestnicy będą mogli zbudować proste modele urządzeń fizycznych (takie jak: spektroskop, poduszkowiec, peryskop, kalejdoskop) i zabrać je do domu. Uczestnicy dowiedzą się jak działają wykonane przez nich urządzenia. Mamy nadzieję, że rozbudzi to ich ciekawość w dalszym poznawaniu świata.
Warsztaty Młodego Inżyniera
* Obowiązkowa rejestracja - szczegóły - BRAK WOLNYCH MIEJSC
Budynek nr 5, poziom 1, Sala Studium Doktoranckiego
Uczestnicy warsztatów poprzez budowę prostych urządzeń będą mogli przekonać się jak one działają. Prowadzący omówią zjawiska fizyczne wykorzystane w tych urządzeniach. Po skończonych zajęciach zbudowane urządzenia można będzie zabrać do domu.
- Mowa, śpiew, muzyka – propagacja dźwięku
Godziny: 15:45 – 16:15 oraz 16:30 – 17:00
Przekazywanie dźwięku na znaczne odległości może być wyzwaniem, ponieważ dźwięk ma tendencję do rozpraszania się i tracenia intensywności wraz ze wzrostem odległości. W ramach tych zajęć uczestnicy będą mieli możliwość eksperymentowania z różnymi metodami przekazywania dźwięku na znaczne odległości oraz skonstruują instrument muzyczny. - Camera Obscura, czyli o fotografii bez obiektywu
Godziny: 17:15 – 17:45
Czasem fizyka może być wykorzystana do rejestrowania piękna. Sztuka fotografii narodziła się w wyniku wykorzystaniu podstawowego prawa optyki geometrycznej, zgodnie z którym światło biegnie po linii prostej. Skorzystamy z tego prawa by poznać zasadę powstawania obrazu w naszym oku i zbudować protoplastę współczesnych aparatów fotograficznych. - Ruch powietrza to wiatr
Godziny: 18:00 – 18:30 oraz 18:45 – 19:15
Podczas zajęć przyjrzymy się temu ciekawemu zjawisku. Zbudujemy model urządzenia służącego do badania wiatru.
Kosmiczne warsztaty
* Obowiązkowa rejestracja - szczegóły - BRAK WOLNYCH MIEJSC
Godziny: 20:35 – 21:20, Budynek 0, poziom -1
Zapraszamy wszystkich przyszłych astronautów, marzycieli o podróżach kosmicznych oraz fascynatów kosmosem na kosmiczne warsztaty konstrukcyjne. Jaki mamy plan? Dowiemy się kilku faktów i ciekawostek o wyprawach kosmicznych. Wykorzystamy także kilka domowych przedmiotów do stworzenia kosmicznej misji statkiem kosmicznym lub marsjańskim łazikiem.
Zajęcia będą skróconą wersja warsztatów z projektu „Namiot Młodego Naukowca”.
Kino Młodego Fizyka
Godziny: 14:00-20:00, Budynek 0, poziom -1
Krótkie filmy przedstawiające ciekawe zagadnienia fizyczne wraz z omówieniem. Filmy przygotowane przez uczestników konkursu w ramach projektu "Fizyka Kluczem do zrozumienia Świata".
TAJEMNICE NADPRZEWODNIKÓW
* grupy max. 10 osób, Obowiązkowa rejestracja na miejscu w dniu 29 września w recepcji od godz. 14:00.
Godziny: 15:00, 16:00, 17:00, 18:00, Budynek 26
Prezentacja multimedialna połączona z pokazem.
W trakcie prezentacji zostaną omówione podstawowe zagadnienia dotyczące oporu elektrycznego i zostaną przedstawione nadprzewodniki – zdumiewające materiały o zerowym oporze elektrycznym. Słuchacze dowiedzą się jakie materiały i w jakich warunkach mogą przejść w stan nadprzewodzący oraz jakie są możliwości zastosowań nadprzewodników. Prezentacja zakończy się pokazem lewitacji nadprzewodnikowej.
Świat oczami fizyka
Godzina: 14:00-22:00, korytarz w głównym budynku
Artystyczna wizja świata uchwycona w malarstwie naszych naukowców.
Koordynator wydarzenia
Projekt finansowany ze środków programu ramowego Unii Europejskiej w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa”
na podstawie umowy o udzielenie dotacji nr 101061168 w ramach działania „Maria Skłodowska-Curie”